نان محلی روستای کلاته بالا
نان از روزگاران قدیم تاکنون از اصلی ترین قوت مردم روستای کلاته بالا بوده است . نانهای محلی روستای کلاته بالا از بهترین آرد سبوس دار تهیه ميشود و با خميرمايه ، بدون استفاده از جوش شيرين توسط بانوان روستا که به حق خبازان ماهری هستند ، فرآوري مي گردد . از آنجایی که نان های محلی به خاطر نوع آردی که از گندم های دیم و ارگانیک و همچنین در تنور با حرارتی ملايم و یکنواخت پخته می شود از سالمترين نان ها هستند. و همواره از جایگاه خاصی برخوردار است.بطوری که اگر مردم روستای کلاته بالا یک تکه نان هر چقدر هم کوچک باشد را در بین راه یا کوچه ببینند آن را برداشته زیارت می کنند(بر نان بوسه زده و پیشانی بر آن می گذارند)ودر مکانی که حیوانات بتوانند از آن تغذیه کنند می گذارند چون بر این باورند که نان برکت خداست و بی احترامی به آن خیر و برکت را از خانه می برد .
در ضمن بخش قابل توجهی از املاح ،پروتئین،ویتامین ،فیبر وبطور کلی انرژی مورد نیاز مردم روستا از نان تامین می گردد.
مقایسه نان های محلی با نان هایی که در شهر تهیه می شود
نان های محلی روستای کلاته بالا به دلایل ذیل از کیفیت بسیار بالایی نسبت به نان های شهری بر خور دار است .
1- نوع گندمی که در روستای کلاته بالا برداشت می شود به علت دیم بودن و نوع آب وهوا از کیفیت بیشتری برخوردار است
2- قبل از آرد گردن گندم آن را می شویند و مجدد خشک می کنند پس از نظر بهداشتی آرد سالمی را در اختیار دارند.
3- نان های محلی روستای کلاته بالا از آرد کامل یا همان آرد سبوس دار تهیه می شوند پس نسبت به نان هایی که از آرد سفید تهیه می شوند ،بسیار مغذی بوده و از ارزش غذایی بالایی بر خوردار است .
4- به خاطر خبازان ماهر و همچنین استفاده از خمیر مایه ارگانیک ،نان های محلی از عطر و بوی خاصی برخوردار بوده وماندگاری بهتری دارند همچنین هضم این نوع نان ها برای دستگاه گوارش بسیار آسان است (بجز کماچ و پتیر)
5- به لحاظ نوع پخت ،کیفیت نان محلی بسیار بالاست(حررات ملایم ویکنواخت بدور از شعله مستقیم آتش)
دلایل کیفیت پایین نان های شهری
1- گندم هایی که بصورت آبی کاشته می شوند امکان سن زدگی آن بیشتر است و آرد این نوع گندم ،گلوتن کمتری دارد که از ارزش غذایی آن می کاهد .
2- نان های شهری عموما از آرد سفید تهیه می شوند که دارای فیبر پایینی است و از ارزش غذایی نان می کاهد .
3- بعضی از شاطر ها کم تجربه بوده وپخت نان بخوبی صورت نمیگیرد و بخصوص کسانی که کار تهیه خمیر را بعهده دارد کم تجرگی آنها مشهود است
4- متاسفانه هنوز در بعضی از نانوایی ها از جوش شیرین که ممنوع شده استفاده می کنند که این کار کیفیت نان را پایین می آورد .
5- بعضی از کار خانجات آن طور که باید و شاید بهداشت را رعایت نمی کنند.(تجربه شخصی)
اصولا آردهایی که در کارخانجات حومه تهران تهیه می شود به شرح ذیل می باشد
الف – آرد کامل یا آرد سبوس دار :این نوع آرد مخصوص نان سنگک می باشد .
در اینجا لازم است خاطره ای را بیان کنم تا متوجه کیفیت پایین نان های شهری حتی نان سنگک که می بایست از آرد سبوس دار تهیه گردد شوید .هفته گذشته بر سر در نانوایی سنگکی نوشته شده بود در نانوا نان سنگکت سبوس دار تهیه می گردد .اندکی گیج شده بودم آخه اگر نان سنگک از آرد کامل تهیه می شود دیگر این نوشته چه معنی دارد به نانوایی رفتم تا نان بخرم دیدم که نان ها از آرد سفید تهیه می شود وقتی که به خمیر گیر گفتم که این آرد سفید است او یک لیوان سبوس داخل ماشینی که خمیر را عمل می اورد ریخت وگفت پس این اگر سبوس نیست چیه است؟ لبخندی زدم و گفتم خوب شد معنی آرد سفید و سبوس دار را فهمیدم .
ب – آرد 2صفر یا همان آرد خبازی که مخصوص نان لواش وتافتون است این نوع آرد داری مقدار کمی سبوس است
ج- آرد 3صفر یا آرد ستاره که مخصوص نان بربری است این نوع آرد درصد خیلی کمی سبوس دارد
د- آرد 4صفر یا همان آرد نول که از مغز گندم تهیه می شود و مخصوص شیرنی پزی و ماکارانی است و اصلا سبوس ندارد.
پس با توضیحات فوق متوجه می شویم که بیشتر نان ها فاقد سبوس یا دارای مقدار خیلی کمی سبوس هستند و همچنین گلوتن پایین تری نسبت به آرد های محلی هستند که از ارزش غذایی این نوع نان ها کاسته می شود در عوض سبوس که دارای فیبر بسیار بالایی است به دامداری ها فروخته می شود
مطلب اختصاصی از وبلاگ روستای کلاته بالا
توجه : هر گونه انتشار وکپی با ذکر منبع بلامانع است